با دیدن ناگهانی لکه های سرخ یا برآمدگی های ریز روی پوست فرزندتان هراسان نشوید متن زیر به شما کمک خواهد کرد.
در اولین سال زندگی خردسال التهاب های پوستی بسیار عادی است و نگرانی بابت وجود آنها نیز طبیعی است. ولی اغلب جدی نیستند و معمولا وقتی علت از بین رود، به سرعت از بین خواهند رفت. در اینجا چند التهاب دوران کودکی را بررسی می کنیم و نکاتی درباره ی التیام این عارضه را توضیح می دهیم. برای هر التهابی علتی پنهانی وجود دارد. به همین علت، برای تشخیص و درمان دقیق بهتر است با دکتر خانوادگی، متخصص پوست، درمانگاه یا پزشک داروساز مشورت کنید.

اولویت ها
التهاب می تواند با نشانه هایی مثل پوستی برآمده، لکه لکه بصورت تکه ای یا جداگانه همراه باشد. گاهی آنان تاول های پر از مایع، پوسته پوسته یا جای زخم گونه اند. گاه متوجه می شوید که برخی التهاب ها مرزهای مشخص دارند. امکان دارد التهاب ناگهان پدیدار شود یا در چند هفته گسترش یابد. در حالی که اکثر التهابها بدون بر جای گذاشتن لکه ای بر پوست ناپدید می شوند، برخی التهاب ها نشانه هایی بر پوست به جا می گذارند.
معمولا التهاب ملایم نشانه چندانی ندارد و به سرعت از بین می رود، اما التهاب هایی که قبل یا هنگام تب یا پس از آن بروز می کنند، جدی ترند، زیرا ممکن است به سبب عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد. در این مورد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
به خاطر بسپارید که تشخیص دقیق علت التهاب مشکل است واکنش های شیمیایی یا آلرژی ها، عفونت ها، سایش به اشیا یا پارچه های زبر یا حتی انگل ها را می توان مسبب آنها دانست. معمولا التهاب ملايم به این معناست که سیستم ایمنی فرزندتان در جنگ با مسبب یا عفونت نسبتا خوب عمل کرده است. اغلب خردسالانی که دچار التهاب شدید می شوند با تشخیص و درمان زودهنگام، می توان عوارض آنرا به حداقل رساند. گرچه واکسیناسیون عمومی بسیاری از بیماری های معمول خردسالان را کنترل می کند، اما گاهی مشاهده می شوند. بنابراین، مراقب نشانه های عوارضی مثل سرخک و سرخجه باشید.

التهاب ها را بشناسید
این عوارض معمولا به سرعت ناپدید می شوند، اما اگر نادیده گرفته شوند، تشدید می یابند.
- التهاب پوشکی/ انواع و علل بسیاری برای التهاب پوشکی وجود دارد، اما به شکل معمول، اغلب پوست ناحیه ی پوشک یا در جایی که با پوشک تماس دارد یا در چروک های پوست اطراف این ناحیه ملتهب می شود. به گفته ی دکتر وایس، التهاب پوشکی در نونهالان زیر چهار ماه مربوط به شکلی از "سبورئیک درماتیت" است که اغلب با کلاه گهواره ارتباط دارد. اگزمای آتوپیک حدود شش ماهگی شروع می شود و اغلب چروک های پوست ناحیه ی پیش بند و پشت زانو و چروک های بازوها را درگیر می کند. اگر التهاب پوشکی، برفک یا عفونت قارچی باشد، احتمالا تاول های کوچک یا حتی جوش چرک دار در اطراف التهاب نمایان می شود. دکتر وایس می گوید: از آنجا که قارچ ها از روده ها می آیند، التهاب نیز اطراف ناحیه ی مقعد نمایان می شود. در این مواقع، به پزشک مراجعه کنید، زیرا باید کرم ضدقارچ تجویز شود. گاهی در اثر تماس با ادرار التهاب پوشکی نه ماهه تا یک ساله ادامه خواهد داشت. بچه های بزرگتر خواب طولانی تری دارند و پس بهتر است آن پیش از خواب مثانه خالی شود. این التهاب معمولا بر پوست نواحی در تماس با پوشک و چروک های پوست اثر می گذارد. با تعویض های مکرر پوشک از التهاب پوشکی پیشگیری کنید. اگر پوشک مرطوب است، باید تعویض و پوست با پاک کننده ای بسیار ملایم پاک شود. با هر تعویض پوشک از کرم محافظ مناسب بهره گیرید.
- کلاه گهواره/ این التهاب در نوزادان بسیار معمول است، اما بچه های بزرگتر نیز به آن دچار می شوند. این التهاب با پوسته پوسته شدن روی سر نوزاد شروع می شود که می تواند زرد و با تکه های خشک پوست همراه شود. و در صورت شدت، به ابروها نیز سرایت می کند. به گفته ی دکتر وایس، گاهی نواحی زیر گردن و چروک های زیر بغل نیز درگیر می شوند. این التهاب خارش ندارد و به نوزاد آسیب نمی رساند. اما در موارد شدید کرم های کورتیزون تجویز پزشک خواهد شد. پیش از شستن پوست سر نوزاد، آن را با روغن بچه نرم کنید و با برس نرم مخصوص نوزادان سر او را به خوبی شانه بزنید. برداشتن تکه های پوست با انگشت باعث عفونت های ثانویه می شود. از این کار به شدت پرهیز جویید.
- التهاب گرمایی/ زياد لباس پوشاندن به بچه باعث تعرق می شود و پوست را ناراحت می کند و در نتیجه، باعث لکه های سرخ کوچک روی صورت، گردن و پشت می شود. همیشه به فرزندتان متناسب با دمای محیط لباس بپوشانید و با تغییر دما، لایه های غیرضروری لباس بچه را از تنش خارج کنید تا از بروز این عارضه پیشگیری شود.
- عرق گز (جوش های ریز)/ این التهاب در چروک های پوست یافت می شود و احتمال دارد در اثر تعرق یا خوب خشک نکردن خردسال پس از حمام پیش آید. همیشه چروک های پوست خردسال را به خوبی خشک کنید. از پودر تالک استفاده نکنید و التهاب را با مالیدن منظم کرم محافظ تسکین بخشید. اگر التهاب پوست بدتر شد، شاید عفونت کاندیدا (قارچی) باشد. کرم ضدقارچ یاری رسان خواهد بود.

التهاب های جدی
اگر فرزندتان دچار التهاب پوست شده است (خصوصا نوعی که بدنش را پوشانده باشد) و علایم ناخوشی مثل ضعف، بی حالی و بدخلقی، را نشان می دهد شاید به عفونت ویروسی یا باکتریایی گرفتار شده است. تشخیص نوع التهاب کمک می کند تا نوع عفونتی را که فرزندتان در حال مبارزه با آن است، شناسایی کنید. به گفته ی دکتر وایس، به چگونگی گسترش التهاب توجه کنید مثلا از گردن شروع شد و در بدن گسترش یافته است. در صورت مشاهده چنین التهاب هایی بهتر است که فرزندتان را برای تشخیص و درمان نزد پزشک ببرید.
- سرخک/ پیش از اینکه التهاب سرخک شروع شود (که معمولا داخل دهان است)، خردسالان اغلب باتب، آبریزش بینی، سرفه و التهاب اطراف چشم چند روزی بیمارند. سپس لکه های ملتهب سرخ پشت گوش و صورت پدیدار می شوند و به بدن و دست و پا گسترش می یابد. پس از سه روز نشانه ها بهبود می یابند.
سرخک در نونهالان پیچیدگی های جدی دارد ذات الریه، خناق، عفونت های چشم، اسهال و (به شکل نادر) ورم مغز. دکتر وایس می گوید: به علاوه، چون بسیار مسری است و باید درباره ی آن اطلاع رسانی شود (به این معنا که از نظر قانون در بسیاری از کشورها باید به وزارت بهداشت اطلاع داده شود)، حتی اگر فقط مشکوک به سرخک فرزندتان هستید، باید او را نزد پزشک ببرید.
- روزئولا اینفانتوم/ این عفونت ویروسی ملایم و معمولا باعث التهابی ملایم سرخ و صورتی رنگ تختی بر روی پوست می شود و وقتی روی آن فشار می آورید، ناپدید می شوند. پس از اینکه خردسال چند روز تب شدید داشت، این التهاب به طرز ناگهانی پدیدار می شود. بهترین کار در برابر این التهاب، کنترل دمای بدن فرزندتان است تا از تشنج ناشی از تب پیشگیری کنید. با تجویز پزشک پاراستامول کودکان مصرف شود.
- مخملک (تب اسکارلت)/ این عارضه عفونتی باکتریایی است که با استفراغ، تب و گلودرد شروع می شود. این لکه های کوچک ملتهب و قرمز روشن روی سینه و گردن شروع می شود و سپس به تمام بدن گسترش می یابد، خصوصا بر صورت، اندام تناسلی و زیر بازو ها. سرانجام پوست زبر باقی می ماند و شروع به پوسته پوسته شدن می کند. هم چنین متوجه می شوید که فرزندتان زبان سرخ روشنی دارد مثل اینکه توت فرنگی خورده باشد. نشانه های شدیدتر حدود یک هفته ادامه می یابد و سپس با آبریزش بینی که برای مدتی طولانی تر ادامه می یابد، بیماری ناپدید می شود. پیش از استفاده از آنتی بیوتیک ها، تب روماتیسمی عارضه معمول مخملک بود، اما پزشک با تجویز دارو اجازه نمی دهد که چنین اتفاقی بیفتد.
- بیماری پنجم یا اریتما اینفکتیوزوم/ این بیماری که معمولا به عنوان گونه های سیلی خورده از آن یاد می شود، اکثرا چند روز پس از شروع نشانه های سرماخوردگی گونه مثل تب و آبریزش بینی با گسترش التهاب قرمز روشن روی گونه های خردسال اتفاق می افتد. این التهاب خارش دار است و در سراسر بدن گسترش می یابد. (اما هرگز روی کف دست و پا اثر ندارد.) این عفونت ویروسی تا زمانی که التهاب وجود دارد، مسری خواهد بود، اما خوشبختانه پیچیدگی ها نادر است.
- بثورات خارش دار/ بثورات (جوش های ریز) خارش دار برای خردسالان تنش زا هستند، زیرا به سادگی آنان را ناراحت می کند خصوصا شب ها. افزون بر این، غالبا خاراندن باعث عفونت های ثانویه می شود و بر پوست جای زخم را باقی می گذارد. تسکین ناراحتی کلید درمان این نوع از جوش های خارش دار ریز است.
- اگزما و جوش های ریز آلرژیک/ التهاب خشک و پوسته پوسته روی بدن خردسال معمولا به سبب نوعی آلرژی است. پیش از اینکه غذای سفتی را از رژیم فرزندتان حذف کنید و یا رژیم غذایی خودتان را تغییر دهید اگر هنوز کاملا شیردهی پستانی می کنید دکتر وايس ضمانت می کند که بروز آلرژی های در خردسالان نادر است. او می گوید: شاید در چند بچه ی زیر یک سال، آلرژی های غذایی در اگزمای سرشتی یا آتوپیک اتفاق افتد، اما تا زمانی که آزمایش هایی برای آلرژی ها انجام نشده است، باید از محدودیت های تغذیه ای پرهیز کرد. اگزمای آتوپیک ارثی است و سابقه ی تب یونجه یا آسم قانون تشخیص آن است. ظاهر این بیماری بر اساس نواحی متفاوت پوست و سنین مختلف فرق دارد. خارش نشانه ی برجسته ی این عارضه است و عفونت ثانویه در اثر خاراندن عادی است. برای درمان نزد پزشک بروید و از مرطوب کننده ها استفاده کنید.
- واکنش به داروها/ این التهاب بسیار شبیه به سرخک است و اکثرا به علت واکنش به آنتی بیوتیک هاست. با پایان دوره ی درمان، التهاب ناپدید می شود.
- آبله/ این عفونت ویروسی باعث خارش و التهاب مسری است. این عارضه ی معمول خردسالان است، بچه هایی که به مهد کودک می روند یا کسانی که خواهر و برادر دارند، در امان نیستند. لایه های لکه های سرخ تخت به جوش ریز و سپس به تاول بدل می شوند که لایه ی خشک روی آن می بندد و هر سه تا چهار روز پوسته پوسته می شوند و در سراسر بدن گسترش می یابند. تاول ها پوسته پوسته های سیاه را شکل می دهند که به جای زخم می انجامد، خصوصا اگر خارانده شوند. درمان این عارضه پنج تا بیست روز طول می کشد. برای تجویز داروها باید به پزشک مراجعه کنید.

حقیقت: دمایی بیش از 37.5 درجه ی سانتی گراد به عنوان تب دسته بندی می شود. بنابراین، اگر فرزندتان التهاب دارد، مراقب دمای بدن او باشید.
وقتی فرزندتان التهاب دارد:
- با دقت به آن توجه کنید و ببینید کجا شروع و کجا پخش می شود.
- برای بررسی تب، دمای بدن فرزندتان را اندازه گیری کنید.
- امکان دارد برآمدگی یا تاول ها روی نواحی باز پوست، حاصل گزیدگی حشرات یا پشه باشد.
- پودر تالک و داروی کالامین تسکین بخش است. هم چنین مقداری بی کربنات سودا (جوش شیرین) در آب حمام خارش را التیام می بخشد.
- اگر التهاب ادامه یافت یا اگر فرزندتان بیمار است، به پزشک مراجعه کنید.
- اگر پس از چهل و هشت ساعت، فرزندتان هنوز هم تب دارد، دوباره با پزشک تماس بگیرید.
- اگر پزشک از تشخیص بیماری نگران یا نامطمئن است، به متخصص اطفال رجوع کنید.

ظاهرا شوهرم با نقش جدیدش به عنوان پدر کنار نمی آید. چگونه می توانم او را بیشتر درگیر نوزادمان کنم؟
روان شناس کلینیکی، دکتر پاول: به یاد بسپارید که پیوند بین مادر و نوزاد سریع تر از رابطه ی او با پدرش شروع می شود. گرچه پدر در این سفر همراه شما بوده است، ولی این شما بودید که عنوان مادر بچه را درونتان حمل کرده اید، او را به دنیا آوره اید و از شیر خود او را تغذیه خواهید کرد. این واقعیت طبیعت است که پیوند قوی تری را احساس کنید و در مراقب او نفر اول باشید. گاهی پدران، به ویژه در شش ماه اول، از این پیوند قوی میان شما و نوزاد عقب می مانند. گاهی پدر نگران است که مبادا کاری را اشتباه انجام دهد یا نتواند به مهارت شما از او مراقبت کند. راهکارهای زیر به شما کمک می کند تا شوهرتان را درگیر فعالیت های مربوط به فرزندتان کنید:
- به او نقش ویژه بدهید؛ این نقش می تواند شامل مسئولیت هایی در زمینه حمام کردن، تعویض پوشک یا آروغ گرفتن از بچه پس از تغذیه باشد. به این ترتیب، او احساس مفید بودن می کند و برای بودن با فرزندش زمان می گذرد.
- گاهی آنها را تنها بگذارید؛ وقتی شوهرتان توانایی بیشتری در اجرای وظایف خود پیدا کرد، اجازه دهید که او زمانی را به تنهایی با فرزندش سپری کند. به این معنا که سرکشی با مداخله ممنوع، حتی اگر او پوشک را اشتباه به بچه پوشانده باشد. بگذارید خودش به اشتباهش پی ببرد تا بتواند به غریزه ی خود اعتماد کند. - او را برای برقراری پیوند از طریق تماس پوستی تشویق کنید؛ پژوهش ها نشان داده اند که تماس پوست با پوست عنصر حیاتی برای برقراری پیوند است. پدر را تشویق کنید که بدون اینکه پیراهن بپوشد، فرزندش را در آغوش گیرد. در این زمان به او یادآور شوید که با بچه حرف بزند کوچولوی شما باید صدای پدرش را نیز بشنود، حتی اگر مربوط به آخرین اخبار فوتبالی باشد.
- در آخر به او زمان بدهید؛ برخی پدران فقط به زمان نیاز دارند تا با نقش جدید خود به عنوان پدر منطبق شوند. اجازه دهید که این اضطراب آرام شود و او اعتماد به نفس و توانایی بیشتری را برای مراقبت از انسان دیگری بیابد. شاید بانوان نقش پرورش بچه را از آن خود می دانند و مردان نیز آموخته اند که وظیفه آنها فراهم کردن مایحتاج زندگی است. مشارکت در پرورش و نگهداری از نورسیده نقش جدیدی برای آقایان است که نیاز به توجه بیشتر دارد.

چگونه متوجه می شوم که نوزادم واقعا بیمار است و نیاز به معاینه ی پزشک دارد؟
پاسخ نرس ماما، برجی ایرلند: وقتی فرزندتان بسیار ناخوش است، او با زبان بدن شما را آگاه می سازد. ناله کردن به جای فریادی بلند اولین هشدار است. خوابیدن برای مدت طولانی نشانه ی دوم خواهد بود. رنگ فرزندتان نیز زنگ خطر را به صدا در می آورد: اگر فرزندتان سرد ورنگ پریده، سرخ، ملتهب و داغ یا زرد به نظر می رسد، اشکالی در کار است. بچه ای بسیار شل یا نوزادی سفت و بی حرکت نیز طبیعی نیست. ملاج سر یا ناحیه ی نرم روی سر فرزندتان، نباید برآمده یا فرورفته به نظر رسد. سرانجام، بچه ای که دوست ندارد غذا بخورد یا پس از هر تغذیه استفراغ می کند، باید نزد پزشک برده شود.

در چه سنی فرزندم برای ابتلا به التهاب پوشکی مستعدتر است و چگونه می توانم از این مشکل پیشگیری کنم؟
پاسخ برجی ایرلند، نرس ماما: بچه هایی که در حال دندان درآوردن هستند (معمولا حدود شش ماهگی) به دلایلی گرایش بیشتری برای ابتلا به التهاب پوشکی دارند. در این سن آبریزش دهان معمول و این عمل ادرار کودک را اسیدی تر می کند. در حدود شش ماهگی بچه ها به داشتن مدفوع آبکی نیز گرایش دارند، زیرا به سبب آنکه هر چیزی را که می بینند در دهان می گذارند، نسبت به قبل در معرض میکروب های بیشتری هستند. ادرار اسیدی ومدفوع شل ترکیب مناسبی برای ایجاد التهاب پوشکی است. با شستن باسن بچه باصابون و آب در هر تعویض پوشک، خوب خشک کردن آن و مالیدن کرم محافظ به پیشگیری از آن کمک می کنید. از پوشکی با کیفیت خوب استفاده کنید و پس از مدفوع کردن، هرچه سریع تر پوشک بچه را عوض کنید.

صورت فرزندم پر از جوش های ریز است. فکر می کردم که پوست نوزاد باید صاف و درخشان باشد، اما به نظر من، او بیشتر شبیه نوجوانان است! چه اتفاقی افتاده است؟
دکتر پل سینکلر: نوزادان اغلب با میلیا (لکه های سفید ریز) متولد می شوند. یعنی کیست های چربی که به صورت برآمدگی های سفید ریز روی صورت نمایان می شوند. اینها مادرزادی هستند و هرگز نباید آنها را فشار دهید یا بترکانید. در روزهای نخستین آکنه نوزاد نیز نسبتا معمول است، خصوصا در پسر کوچولوها، که در نتیجه ی هورمون هایی است که هنوز در سیستم بدن آنان وجود دارد. این برآمدگی های سرسیاه روی بینی شروع می شوند و به سمت گونه ها و گاهی حتی چانه ادامه می یابند. سپس اینها به جوش های چرکین تبدیل می شوند که باید درمان شوند، البته اغلب روی صورت پسران لکه های کوچکی را باقی می گذارند بنابراین، آنها را نخراشید و نترکانید. می توانید از پاک کننده های مناسب حساس استفاده کنید. معمولا آکنه ی نوزاد حدود سه تا چهار هفتگی ظاهر می شود و اگر پس از چند هفته به خودی خود از بین نرفت، باید نزد پزشک بروید، زیرا در برخی کودکان می تواند نسبتا شدید باشد.

منبع: نی نی پلاس